Lutz-Rainer Müller

drumkit 1, 2011
steel, rubber
dimensions variable
rocking chair (Amsterdam), 2008

bikes fished out of Reguliersgracht, Amsterdam
93 × 73 × 171 cm
hat (le retour à la raison)
, 2008

copper, balloons, helium, fishing line
13 × 37 × 29 cm
Fundamente
Installation view
Lutz-Rainer Müller behandelt showrooms als lege scènes waarin sculpturen en interventies ageren als markers of scenografische elementen voor afwezige acteurs. Müller gebruikt fragmenten van verhalen en mogelijkheden voor interventies die hij opnieuw vermengt met referenties uit verschillende met cultuur verbonden geschiedenissen. Algemene kenmerken in zijn werk zijn de weerspiegeling van afwezigheid en onzekerheid, alsook diverse pogingen van ontsnapping of verdwijning.

De tentoonstelling "Maximal speed is a state of rest" (Maximale snelheid is een toestand van rust) bij de Pierogi Galerie in Leipzig in 2008, is in vele opzichten kenmerkend voor Müller's manier van werken. De tentoonstellingsruimte wordt gebruikt als een podium waar diverse acts zich ontvouwen en elkaar overlappen, waarbij een grote interesse voor het residuele, het irrationele of het Dadaïstische tot uitdrukking wordt gebracht. Alle zijn ze gebaseerd op verschillende historische en literaire figuren, en gericht op het tonen van sporen van iets dat niet bestaat of verborgen is, of het nu echt of metaforisch is.

Het eerste bedrijf handelt over de verdwijning. Müller probeert Bas Jan Ader's actie waarin hij met zijn fiets in een gracht in Amsterdam reed (FALL II / 1970) om te keren door zoveel mogelijk fietsen vanaf dezelfde plek op te vissen. De zoektocht, ontstaan vanuit de hoop om dat wat Ader heeft achtergelaten te kunnen terugvinden wordt echter een hopeloze daad van archeologie. Voor Müller zijn deze fietsen mogelijk sporen van misschien wel de grootste verdwijntruc uit de kunstgeschiedenis, sporen die verwijzen naar Ader's verdwijning op de Atlantische Oceaan in 1975. In Müller’s tentoonstelling worden de fietsen gebruikt als materiaal voor verdere verwerking.

Het tweede bedrijf is Murphy, gebaseerd op de gelijknamige roman van Samuel Beckett uit 1938. De hoofdpersoon Murphy komt in een verhoogde staat van zijn wanneer hij naakt in zijn schommelstoel wordt vastgebonden om op die manier tot bedaren te worden gebracht. De hoofdpersoon is een eenzame figuur die zich verzet tegen het bestaan van een wereld buiten diegene die hij voor zichzelf heeft gecreëerd. Müller verbindt de literaire figuur met de verdwijning van Bas Jan Ader door een schommelstoel te construeren met uit de gracht in Amsterdam opgeviste fietsen. De twee fysieke bewegingen van vallen en heen en weer schommelen worden metaforen voor mentale toestanden die indirect verwijzen naar de titel van de tentoonstelling.

Het derde bedrijf is de aandacht van de onzichtbare bezoeker. In Hans Richter’s dadaïstische film Vormittagsspuk (Voormiddagsspook) uit 1928, spelen vier vliegende hoeden de hoofdrol. Los van hun in het pak gestoken eigenaars fungeren ze als markers voor mensen die niet aanwezig zijn. Müller nam dit als inspiratie voor het vervaardigen van een buitenmaatse koperen hoed die door de kamer zweeft met behulp van met gas gevulde ballonnen. Het beeld leeft zijn eigen leven en kan na een mogelijke landing aan wie of wat dan ook toe te behoren. Gedreven door de luchtverplaatsingen veroorzaakt door de verschillende bezoekers beschrijft de koperen hoed de bewegingen van een onzichtbare of afwezige bezoeker.

Müller studeerde af aan de kunstacademies in Kiel, Bergen en Oslo in 2006 en heeft sindsdien een aantal tentoonstellingen gehad, onder andere in Noorwegen, Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Los van zijn eigen artistieke activiteiten heeft hij ook werk gemaakt in samenwerking met zowel Stian Ådlandsvik als Jan Freuchen. Müller's werk werd opgenomen in de collecties van het Bergen Art Museum en de Kunsthalle der Sparkasse Leipzig, maar ook in tal van particuliere collecties.